Даъвати баҳории наваскарон ба сафи артиши Ҷумҳури Тоҷикистон тибқи нақша иҷро шудааст. Дар ин хусус Дафтари матбуоти Вазорати дифои Тоҷикистон хабар дода гуфтааст, ки беш аз 60 дарсади наваскарон бо хоҳиши худ шомили артиш шудаанд.

Як корманди ин вазорат дар суҳбат бо расонаҳо гуфтааст, ки 27-уми майи соли ҷорӣ нақшаи даъват пурра иҷоро шудааст.

Бояд гуфт даъвати наваскарон моҳи апрел оғоз шуда буд. Эмомалӣ Раҳмон, раисиҷумҳури Тоҷикистон гуфта буд, ки облава барои даъвати наваскаронро бояд аз байн бурд. Ин вазорат эълон кардааст, ки дар робита ба даъвати наваскарон ба ҷӯз чанд эродҳо дигар шикояте ворид нашудааст.

Дар суҳбате, ки дар идораи ҳафтаномаи "Тоҷикистон"доир гардид, Қурбониён Ибодулло Карим ба суоли хонандагон аз тариқи телефон посух гуфта, аз ҷумла таъкид намуд, 90 дарсад ҳасибҳое, ки дар Ҷумҳурии Тоҷикистон итеҳсол мешаванд, дар таркибашон фарши мурғ ҳам доранд.

Бояд таъкид кард, ки гуфтугӯи мустақими ҳафтаномаи "Тоҷикистон"бо Қурбониён Ибодулло Карим, директори Агентии стандартизатсия, метрология, сертификатсия ва нозироти савдои назди Ҳукумати Тоҷикистон(Тоҷикстандарт) имрӯз 30 май дар идораи ҳафтанома баргузор гардид. Истеъмолкунандагон ва хонандагони зиёде аз тариқи телефон суолҳои худро ба меҳмони ҳафтанома ирсол карданд. Аз ҷумла, ба директори Агентии Тоҷикстандарт суол пешниҳод шуд, ки ин ниҳод оё рейди махсусро дар  фаъолияти корхонаҳои истеҳсоли ҳасиб гузаронидааст ё на? Дар посух ба ин суол Қурбониён Ибодулло Карим, директори Тоҷикстандард гуфт, ки дар моҳҳои ахир Тоҷикстандард рейдҳои махсус гузаронд ва барои пешгирӣ аз ҳасиби пастсифат ба бозорҳо як қатор чора андешид. Тоҷикстандард баъди озмоиш воридоти пусти мурғ, ки аз Эрон ворид мешуд ва дар сехҳои ҳасибистеҳсолкунӣ корбурда мешудааст, манъ кард. Директори Тоҷикстандард афзуд, ки ҳоло дар таркиби 90 дарсад ҳасибҳои  истеҳсоли Тоҷикистон фарши мурғ истифода мешавад ва аз сабаби арзон будани ин маҳсулот тоҷирон онро истифода мекунанд. 

Ба суоли ин ки оё директори Тоҷикстандарт аз ҳасибҳои Тоҷикистон истеъмол мекунад ё на, чунин посух дод, ки истеъмол мекунад. Ҳамчунин, директори Тоҷиктсндард афзуд, ягон маҳсулоти ватание намондааст, ки ӯ истеъмол накарда бошад. Ҳама маҳсулоти бозорҳои Тоҷикистонро истеъмол кардааст. Зеро ҳангоми озмоиши маҳсулот ӯ ҳамаро аввал худаш истеъмол кардааст.

Гуфтугӯи мустақими телфонӣ, ки ҳафтаномаи "Тоҷикистон"баргузор кард беш аз ду соат давом кард ва хонандагону истеъмолкунандагон ба суолҳои худ посух гирифтанд.

Тафсилоти бештари  гуфтугӯи мустақим бо директори "Тоҷикстандарт" дар шумораи навбатии ҳафтаномаи "Тоҷикистон"нашр мешавад.

Зане дар вилояти Ҷиззахи Ӯзбекистон ҳамроҳ бо як шабака ба қочоқи духтарони ҷавон барои танфурӯшӣ дар хориҷи кишвар айбдор шуд. Дар ин бора хабаргузории "Интерфакс"ба нақл аз додгоҳи вилоятӣ хабар додааст.

«Ин шабакаро зане созмон дода буд, ки худ модари 10 фарзанд аст. Додгоҳ ӯро ба 9 соли зиндон маҳкум кард. Як бонуи дигар, ки ба вай кумак мекардааст, ба ҳашт ва дигарӣ ба ҳаштуним соли ҳабс маҳкум шуданд," -- гуфт намояндаи додгоҳ.

Бино бар гуфтаҳои ӯ, тафтишот исбот кард, ки ин занон духтаронеро аз хонаводаҳои камбизоат пайдо ва ба онҳо кори сердаромадеро дар кишварҳои Аврупо ва Осиё ваъда карда, амалан онҳоро ба фоҳишахонаҳо мефиристодаанд.

Ин гурӯҳи ҷинояткорро кормандони ҳифзи ҳуқуқ замоне фош ва боздошт карданд, ки чанд қурбонии онҳо бо ёрии намояндагиҳои дипломатии Ӯзбекистон аз бардагии шаҳвонӣ наҷот ёфта, ба ватан баргаштанд ва аз амали ин шабака ба полис шикоят бурданд.

Аксари  одамон бар он андешаанд, ки муллову махсум дар як сатҳ қарор доранд. Фаҳмидан мехостам, ки мулло аз махсум чӣ фарқ дорад?

Хайрандеши фархорӣ

Посух

Аз нигоҳи урфӣ одатан дар байни мардум чунин гуфтугузорҳо вуҷуд дорад, ки агар падараш дар байни мардум домулло бошад, фарзанди ӯро махсум мегӯянд ва нафаре, ки падараш омӣ буду фарзанди ӯ хонда аҳли илм гашт, ӯро мулло мегӯянд.  

Занҳо ба мазор раванд?

Мегӯянд, ки ба мазор рафтани зан дуруст нест, вале дар  ноҳияи Қубодиён баъди гӯронидани маит занҳо се рӯз субҳидам ба сари гӯр рафта, овоз бароварда нолакунон бар мегарданд. Ин амали онҳо аз нигоҳи дини мубини ислом ҷоиз ҳаст ё не?

Посух

Дар ислом зиёрат кардани қабр амри мустаҳаб аст. Инсон ба хотири он ба сари мазор меравад, ки панд бигирад, яъне хуфтагони водии хомӯшон низ замоне мисли ӯ дар рӯйи замин давлату савлат доштанд, вале акнун дар зери хоканд. Фақат ҳангоми зиёрат кардан худро ба болои қабр партофтан, чок кардани гиребон, харошидани рӯю кандани мӯй аз нигоҳи шаръӣ мамнуъ аст. Оби дидаи инсон барои одами барояш наздику азиз ё дӯсти вафоткардааш беихтиёр аз чашм мерезад. Хомӯшона ашк рехтан зиён надорад, вале овоз андохта гиристан аз нигоҳи шаръӣ ҷоиз нест. 

Овози ҷинҳоро мешунавам?

Одатан паридани чашм, қош ва лабро ба паёмади ногуворе нисбат медиҳанд. Аз нигоҳи дини ислом  овоз баровардани гӯш чӣ маънӣ дорад? Мегӯянд, ки кас беихтиёр садои ҷинҳоро мешунавад. Ин гап рост аст?

Сарвиноз, н. Ҷиликӯл

Посух

Ин андешаҳо ба дини мубини ислом ягон рабт надоранд. Паридани чашму гӯшу лаб аз назари динӣ фоли бад ё нек буда наметавонад. Сабаби овоз баровардани гӯшатонро бошад, шумо бояд аз духтури гӯш пурсед. Ба назди табибон рафта аз ташхис гузаред, шояд гӯшатон ягон иллат дошта бошад.

Либосатро ба гадо диҳӣ, гадо мешавӣ?

Аксари одамон бар он андешаанд, ки либосҳои кӯтоҳу хурдшуда ва маводҳои ғизоии зиёдатиатро ба одами камбағал ё гадо додан хосияти хуб надорад. Мегӯянд, ки либосатро ба камбағалон диҳӣ, баракат аз зиндагиат мепараду ту ҳам муҳтоҷ мешавӣ. Оё ин андеша аз нигоҳи динӣ ягон асос дорад?

Посух

Додани либосу маводҳои хӯрока ба шахсони эҳтиёҷманд бисёр кори савоб буда, партофтани чизҳои нолозим аз назари ислом исроф ҳисоб мешавад. Ҳар қадаре, ки ба мардуми камбизоат хайру саховат намоед, ҳамон қадар Худованд ба шумо хайру баракат медиҳад.

Нос кашӣ, таҳорат мешиканад?

Дар масъалаи сигор ва нос борҳо гуфта бошед ҳам, ҳанӯз барои ман чандон фаҳмо нест, аз ҳамин хотир мехоҳам дақиқ намоям, ки сигор ва нос таҳоратро мешиканад ё не?

Нуруллои Саид, ш. Сарбанд

Посух

Нос узви инсонро карахт менамояд ва эҳтимоли баромадани бод вуҷуд дорад. Аз ҳамин хотир одам, ки нос кашид, бояд аз нав таҳорат намояд. Сигор таҳоратро намешиканад, вале кашиданаш макруҳи таҳрим аст. Уламои қадим дар бораи носу сигор чизе нагуфтаанд, зеро ин ду мавод баъд аз аҳди онҳо пайдо шуд. Уламои мутааххир бошанд дар истеъмоли нос ва сигор ихтилофи назар доранд. Баъзе ҳардуро ҳаром мегӯянд, зеро ба узвҳои инсон зарари зиёд мерасонад ва инро илми тиб исбот намудааст. Ҳар чизе, ки ба ҷисму ҷон ё руҳу равони инсон зарар расонад, вобаста ба ҳаҷми зарараш макруҳ ё ҳаром ҳисоб мешавад. (“Фатвои Комилия”)

Фирӯза чӣ маънӣ дорад?

Фирӯза ном дорам. Аксари одамон мегӯянд, ки номат маънои нохуб дорад. Илтимос, маънои номи маро шарҳ диҳед! 

Фирӯза, ш. Душанбе.

Посух

Номи Фирӯз ё Фирӯза ҳеҷ бадие надорад. Ин ном шакли арабишудаи калимаи “пирӯз” аст ва маънояш комёб мебошад.

“Муллои замонавӣ”-ро тамошо кардан ҷоиз аст?

Имрӯзҳодар кишвари мо «Муллои замонавӣ» ном сериали синамогарони турк бисёр машҳур гаштааст, ки  дар он намоз ва дигар масоили исломро ба тариқи масхара намоиш медиҳанд. Тамошои ин филм барои мардуми мусалмон ҷоиз аст?

 Мутриба, н. Вахш

Посух

Бараҳна будани занҳо дар ин филм барои тамошобин боиси гуноҳ мешавад.  Намоз ва дигар аъмоли диниро масхара кардан низ гуноҳи нобахшиданист. Назар кардан ба ин гуна амалҳо гуноҳ аст, аммо аз ҷиҳати дигар барои онҳое, ки ҳар ҷелакпӯшро мулло медонанд, ин  филм дарси ибрат мешавад, то аҳли динашонро бишносанд, зеро имрӯз дар ҷомеаи мо низ чунин муллоҳо вуҷуд доранд.

Маводҳое, ки дар таркиби нос мавҷуд мебошанд, аз ҷумла малибден, сурб, ишқорҳо ва ғайра ба пардаи луобии даҳон зарар расонида, оқибат одамро ба бемории саратон ва захми меъда мубтало менамоянд.

 Соли 2014  барои муайян кардани таркиби нос, чанд намуди он аз ҳар минтақаи кишвар  ба Амрико ва Русия барои ташхис ва таҳқиқ фиристода шуд, иброз дошт муовини вазири тандурустии Тоҷикистон Навруз Ҷаъфаров.

Ба гуфти ӯ, пас аз ташхис муайян гардид, ки  он маводи кимёвие,  ки дар нос аст, ҳатто дар таркиби сигор вуҷуд надорад.

"Масъалаи истеҳсол, фурӯш ва истеъмоли хокаи аз тамоку истеҳсолшуда, яъне нос ягон стандарти давлатӣ, регламент ва тарзи тайёр кардан надорад.  Дар  ҳар маҳал носро бо ҳар тарз истеҳсол мекунанду бо  ҳар бренд  мефурӯшанд",- афзуд оқои Ҷаъфаров.

Пажуҳиш маълум кардааст, ки таркиби нос 10 маротиба бештар маводи кимёвии зараровару заҳролуд дорад. Металлҳои вазнине, ки дар таркиби нос мавҷуданд,  аз ҷумла; малибден, сурб, ишқорҳо  ва ғайра,  пардаи луобии даҳонро вайрон мекунанду металлҳои вазнин ба бемориҳои саратон  ва захми меъда оварда мерасонанд.

Гуфтанист, дар манотиқи куҳистони Тоҷикистон  барои тайёр кардани нос хокистари дарахти арча истифода мешавад. Дар шаҳрҳо оҳак ва ё хокистари поруи паррандагонро истифода мекунанд.

Ба иттилоъи Ташкилоти Умумиҷаҳонии Тандурустӣ (ТУТ) дар Тоҷикиктон ҳудуди 8,7 % мардони аз 15 то 59 сола ттамоку мекашанд. Ин нишондод нисбат ба занон 0% мебошад. Ҳол он ки қариб 40% мардон  ва 3% занҳое, ки дар деҳоти кишвар  умр ба сар мебаранд,  нос мекашанд.

Мақомоти тафтишотии Русия Юрий Чабуев, раиси пешини боздоштшудаи қабристони Ховански Москва ва Александр Бочарников, ҳамраиси созмони "Насли солим"-ро дар ташкили занозанӣ ва куштор айбдор кард.

Дар натиҷаи занозании 14 май дар қабристони Москва се сокини шаҳри Роғуни Тоҷикистон кушта шуда, беш аз 20 муҳоҷири кории дигари тоҷик бистарӣ гардиданд.

Кумитаи тафтишотии Русия дар шаҳри Москва ин занозаниро "авбошӣ"ва "куштори ду шахс ё зиёда аз он"дар асоси "маслиҳати пешакӣ"хондааст. Ин кумита мегӯяд, ҳоло зидди Чабуев ва Бочарников бо гумони "ташкили ҷиноят"парванда боз шудааст

Ҳамзамон додгоҳ муҳлати ҳабси панҷ шаҳрванди Тоҷикистонро, ки дар робита ба қазияи қабристон боздошт шуда буданд, дароз кард. Ин муҳоҷирони кории тоҷик дар "авбошӣ"гунаҳкор шуда, сафорати Тоҷикистон дар Москва мегӯяд, ҳоло барои ҳимояи ҳуқуқи онҳо вакили дифоъ киро кардааст.

Ёдрас мешавем, 14 май дар қабристони Хованск миёни як гуруҳи ҷиноӣ ва муҳоҷирони кории тоҷик занозанӣ сурат гирифт. Ба гуфтаи ҷабрдидаҳо, як гуруҳи ҷиноии қафқозӣ аз онҳо талаб кардааст, ки аз ин ба баъд бояд 50% даромадашонро ба онҳо бидиҳанд. Вале муҳоҷирони тоҷик инро рад карданд. Баҳс то занозанӣ ва тирпарронӣ печида, се сокини Роғун кушта шуд.

Ба наздикӣ яку якбора се китоби олими тоҷик, ректори Донишгоҳи технологии Тоҷикистон, доктори илмҳои педагогӣ, профессор Шоев Нуралӣ Наботович (Шоҳиён Нуралӣ Набот) дар Олмон, Украина ва Тоҷикистон нашр шуд.

«Воспитательно-образовательные технологии в конкурентной среде ВУЗа» -монографияи профессор аст, ки бо забонҳои русӣ ва олмонӣ дар нашриёти академии LAP (LAMBERT Academic Publishing) мунташир гардидааст. Дар монографияи мазкур масъалаҳои технологияи тарбиявӣ-таълимӣ ва моделҳои таълими инноватсионӣ дар макотиби олӣ баррасӣ шудааст. Китоби мазкур ба устодон ва кормандони макотиби олӣ, аспирантон ва ашхосе, ки ба назария ва амалияи таълим машғуланд, равона шудааст.

«Основы современной педагогики»- китоби дигар аст, ки дар Украина ба нашр расид. Дар монографияи мазкур, масъалаи таъсири илмҳои гуногун (фалсафа, фарҳангшиносӣ, кибернетика, психология) ба объекти донишҳои педагогӣ матраҳ шуда, маълумоти ҷолибу арзишманди амалиявӣ дорад. Монография ба олимон, пажӯҳишгарон ва аспирантон нигаронида шудааст.

«Конкурентология и саморазвитие личности» - китоби дигар, ки дар Тоҷикистон нашр шудааст. Дар китоби мазкур масъалаҳои рақобат ва ҷанбаъҳои тарбияи кадрҳои насли нав дар замони рушди инноватсионӣ баррасӣ шудаанд.

Ҳар се китоб, аз ҷониби олимони шинохтаи соҳаи педогогика аз Русия, Қазоқистон, Украина ва Тоҷикистон тақризҳои мусбат гирифта, ба чоп тависия шудаанд.  

Нуралӣ Шоев рисолаи номзадиашро соли 1985 дар шаҳри Киев ва рисолаи докториашро соли 2007 дар шаҳри Санкт-Петербург дар мавзӯи «Назария ва методикаи маълумоти олии касбӣ» ҳимоя намудааст. Дорандаи ҷоизаи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соли 2008 ва муаллифи зиёда аз 10 монография ва китобҳои дарсӣ барои муассисаҳои олии касбӣ дар мавзӯъҳои технологияҳои инноватсионии тарбия дар макотиби олӣ мебошад. Мавзӯъҳои асосие, ки дар мақолаҳои илмӣ чоп шудаанд, ин идораи эҷодкоронаи вақт, педагогикаи муваффақият, тайёр намудани мутахассисон барои рушди инноватсионии Тоҷикистон мебошад.

Дар қаламрави Русия дастрасӣ ба беш аз 20 сомонаи интернетӣ, ки сафарҳои сайёҳӣ ба Туркияро пешниҳод мекунанд, маҳдуд гардид.
Дар ин бора Би-би-сӣ хабар дода, мегӯяд, сомонаҳо бо дархости Роспотребнадзори Русия, ки Додгоҳи Останкинои Москва аз он ҳимоят кард, баста шудаанд.

Сомонаҳо дар асоси фармони президенти Русия Владимир Путин баста шудаанд, ки ба таҳрими иқтисодии Русия ва маҳдудияти раводиди сафар ба шаҳрвандони он дастур медод.

Робитаи Анқара ва Москва дар пайи сарнагун шудани ҳавопаймои низомии Су-24М-и Русия аз сӯи нерӯҳои Туркия дар марзи Сурия сард шуд. Туркия мегӯяд, ин ҳавопаймои Русия ҳушдорҳои батакрорро нодида гирифта, ба ҳарими ҳавоии Туркия ворид шуд, вале Русия ин иддаоро рад мекунад.

Тоҷикистон теъдоди марзбононаш дар марзи Афғонистонро бештар кардааст.

Бинобар гуфтаи Муҳаммад Улуғхоҷаев, сухангӯи Раёсати марзбонии Тоҷикистон: “Низомиён дар марз бо Афғонистон аз ҳисоби наваскарон ва хатмкунандаҳои мактабҳои ҳарбӣ афзоиш ёфтаанд”. 

Гуфта мешавад ин иқдом ба хотири таҳкими ҳифзи сарҳади Тоҷикистон бо Афғонистон сурат гирифтааст.

Бештар кардани теъдоди сарбозон дар марзи Тоҷикистон бо Афғонистон дар ҳолест, ки мақомоти тоҷику рус аз чанде боз аз таҳдиди "Давлати исломӣ"ба кишварҳои Осиёи Миёна сухан мегӯянд. Ин мақомот мегӯянд, эҳтимоли рахнаи марзи кишварҳои Осиёи  Миёна аз ҷониби "Давлати Исломӣ"аз эҳтимол дур нест.
 

Олими рус баъди пажуҳиш ба натиҷа расидааст, ки Тоҷикон ва Узбакҳо бобои ягона доштаанд ва шаҷараашон ба ҳам хеле наздик мебошад.

Пофессор Анатолий Клёсов, доктори улуми кимё зимни гузаронидани ташхиси генетикӣ маълум кардааст, ки бобои тоҷикон тақрибан 169 насл қабл аз солшумории мелодӣ зиндагӣ кардааст. Гуфта мешавад, зимни тадқиқот собит шудааст, ки гаплотипҳои куҳнатарин миёни мардуми Осиёи Миёна аз они тоҷикон будааст.

Ин олими рус зимни тадқиқот дар асоси ДНК-генаолгия дақиқ кардааст, ки бештари узбакон, монанди тоҷикон гаплатипҳои қадима дошта, аз як ҷаддӣ умумӣ пайдо шудаанд ва таркиби шаҷараашон ба тоҷикон биёр наздик мебошад.

Ҳар гоҳ ӯро бубинам, раҳматӣ падараш ба ёдам мерасад. Ҳамон қаду қомат, ҳамон чеҳра, ҳамон чашму абрӯ, ҳамон табассуми малеҳ ва ҳамон овози ширадоре, ки ба нозуктарин  тораҳои дили инсон нохун зада, касро ба дунёи дигар, ба олами руъёҳои ширин мебарад. Ба назар чунин мерасад, ки Худованд ба миллати тоҷик раҳм карда, булбули шӯридадили ҷавонмаргашро дубора дар симои фарзандаш эҳё намудааст. Инак, Муҳаммадрафӣ боз дар паҳлуи ман нишастааст. Ба ин ҷавони тануманди хушбурут, ки чашмонаш ба таври хеле аҷиб медурахшанд, нигариста эҳсос мекунам, ки бо хушхабаре омадааст.

Биҳишти Муҳаммадрафӣ

-Муҳаммадрафӣ, аз дидорат бисёр шодем! Чанд муддат хеле камнамо будӣ, гумон кардем, ки ба хориҷа кӯч бастаӣ…

-Тоҷикистони мо биҳишти рӯйи замин аст. Магар кас биҳиштро партофта меравад?!

-Манзурам эҷод буд, гумон доштем, ки мисли дигар ҳунармандони машҳури  тоҷик дар Амрикову Фаронсаву Лондон консерт дода гаштаӣ.

-Албатта сафарҳои хориҷӣ ҳам дар нақша ҳастанд, вале мо бояд аввал ба мардуми худамон, ба миллати тоҷик аз сидқи дил хизмат намоем.

- Эҳсос мекунам, ки ту ҳам мисли раҳматии падарат бисёр ватандӯст-патриот ҳастӣ. Моҳи ноябр консерт дода будӣ, ним сол нагузашта боз консерт гузоштаӣ…

-Ҳама талошҳои мо барои мухлисон аст, то хотири онҳо ҳамеша шод бошад.

-Шод кардани хотири мухлисон ба кисаи Муҳаммадрафӣ зарар намерасонад, охир консерт хароҷоти бисёре металабад…? Ба фикрам ягон спонсори зӯр доред…

-Сарпараст надорам. Аслан, то имрӯз ману Нозия ҳарчи кардем, бо қувваи худамон кардем.

Нозия дар Ҳиндустон аз Айшвария Рай машҳуртар шуд

-Гуфтагӣ барин, Нозия дар куҷост? Вай дар консерт иштирок мекунад?

-Нозия дирӯз ҳамроҳи модарам ва духтарчааш аз сафари Ҳиндустон баргашт.  

-Ба фикрам очаю духтар ошиқи он сарзамини муҳаббатофарин ҳастанд…

-Бале, мо оилавӣ ошиқи Ҳиндустон ҳастем. Падарам, ки ба он сарзамини ҳунархез муҳаббати зиёд доштанд, меҳри он диёр ба мо ҳам мерос мондааст.

-Нозия бо тифлаки ширмак дар мулки бегона азоб намекашад?

-Гумон намекунам, ки азоб кашида бошад, чунки имрӯз Нозияро дар Ҳиндустон хурду калон хуб мешиносанд ва ҳурмату эҳтиром менамоянд.

-Наход?!

-Мо як суруди Нозияро дар интернет партофта будем. Ин суруд дар Ҳиндустон «ХИТ» шудааст. Имрӯз дар сарзамини паҳновари Ҳинд дар тамоми маҳфилу маъракаҳо ин таронаи Нозияро месурудаанд.

-Дар Ҳиндустон барин кишвари бузург машҳур шудани як ҳунарманди ҷавони тоҷик воқеан боиси ифтихор аст. Муборакбодии моро албатта ба Нозиябону расонед! 

-Ҳатман мерасонам!

-Нагуфтед, ки Нозия дар консерт иштирок мекунад ё не?

-Акнун вай бояд ҳамчун модар рисолати аввалиндараҷаашро дар зиндагӣ иҷро карда, тамоми вақту қуввату нерӯяшро баҳри тарбияи фарзандаш сарф намояд. Ба консерт биёяд ҳам, фақат ба сифати меҳмон меояд. Ин барнома ҳисоботи ҳунарии ман ҳамчун ҳунарманд дар назди мухлисонам аст, барои ҳамин шабро шабу рӯзро рӯз нагуфта меҳнат карда истодаам, ки консерт дар сатҳи баланд гузарад.

«Сюрприз-и Муҳаммадрафӣ

-Мегӯянд, ки Муҳаммадрафӣ дар консерти наваш ба мухлисон «сюрприз» карда, ҳамроҳи ситораи машҳури Шарқ-хонум Гугуш  дуэт мехонад. Рост аст?

-Сюрприз ҳамон вақт сюрприз мешавад, ки онро то лаҳзаи охир касе надонад, барои ҳамин ман сирру асрори сюрпризҳои ин барномаро алҳол намекушоям. Фақат ҳамин қадар мегӯям, ки бори аввал консерти банда ба таври зинда мегузарад. Дигарашро мухлисон рӯзи 9-уми май дар Амфитеатр мебинанд.

-Майлаш, ба сюрпризҳоятон кордор намешавем, вале дар бораи ҳамкории Шумо бо хонум Юлдуз напурсида наметавонам. Мегӯянд, ки Юлдуз Усмонова бисёр ҳунарманди мағрур аст, ҳамроҳ суруд хондан он тараф истад, ҳатто ба саломи кас ҷавоб намедиҳад…

-Дили Юлдузро ман не, раҳматӣ падарам чандин сол пеш ёфта буд. Юлдуз Усмонова аз зумраи мухлисони ашаддии Кароматуллои Қурбон будааст, аз ҳамин хотир вақте ман пешниҳод намудам, ки ҳамроҳ дуэт сароем, бо ҷону дил қабул кард. Ногуфта намонад, ки ин дуэти аввалину охирини мо нест, минбаъд низ ҳамкориамонро идома медиҳем. Дар назар аст, ки чанд таронаро ҳарду якҷоя сабт ва наворбардорӣ намоем.

Эҷоди падар мероси мост

-Саволи навбатӣ шояд қаҳратро орад, вале онро надода наметавонам. Мегӯянд, ки Муҳаммадрафӣ аз ҷониби дигар ҳунармандони ҷавон бозхонӣ шудани сурудҳои падарашро чандон хуш надорад…

-Ин ҷо масъала тамоман дигар аст. Ман аз ҳунармандоне, ки сурудҳои падарамро бозхонӣ карданианд, эҳтиромона хоҳиш менамоям, ки пеш аз сабт кардани ин ё он суруди падарам маро ҳатман огоҳ созанд, чунки бисёр таронаҳои падарро ман худам оҳиста-оҳиста дубора коркард карда истодаам. Нашавад, ки як сурудро чанд кас, такрор ба такрор бисароем.  Эҷодиёти Кароматуллои Қурбон як баҳри беканор аст, ҳар кас метавонад аз он об нӯшад, вале ҳар кор нозукиҳои худро дорад. Гумон мекунам, ки ман ҳамчун фарзанди ин марди ҳунар ба мероси ҳунарии ӯ ҳақ дорам.   

-Аслан Муҳаммадрафӣ чӣ гуна инсон аст-зудранҷ ё бо таҳаммул?

-Ман шахси ҳақбину ҳақгӯям, эҳсос наоям, ки эроди гирифтаашон ҳақ аст ва дар ҳақиқат аз ман чунин хатое гузаштааст, ҳатман раҳмат гуфта аз пайи ислоҳи камбудии худ мешавам.

Дар боби фароғат

-Ҳунармандони тоҷик чемпионати футбол ташкил карда, ба дастаҳои алоҳида ҷудо шудаанд ва тез-тез вохӯриҳои рафиқона мегузаронанд. Шумо ба кадоме аз ин дастаҳо шомил ҳастед?

-Ман аз ин огаҳӣ дорам, вале мухлиси футбол, ки нестам, ба ин бозиҳо чандон аҳамият намедиҳам. 

-Кадом навъи варзишро дӯст медоред?

-Ба ман варзиши сирф тоҷикона-гӯштин бисёр писанд аст.

-Агар санъаткор намешудед, гӯштингир мешудед?

-Не, лётчик мешудам.

-Чаро маҳз ҳавонавард?

-Намедонам, аз хурдӣ ин касбро дӯст медорам. Ҳар рӯз дар осмони беканор мисли парранда парвоз намудан! Шумо тасаввур мекунед, ки ин  ба кас чӣ қадар кайфият бахшида метавонад?!

-Инро бояд аз лётчикҳо пурсид. Хуб, дигарон сурудҳои шуморо шунида истироҳат мекунанд, худи шумо хастагиатонро чӣ гуна мебароред?

-Ман ҳам куфтамро бо суруд мебарорам. Пас аз чандин шабҳои бедорхобӣ самари ҷустуҷӯҳои эҷодии худро шунидан ба кас кайфияти аҷибе мебахшад. Ин кайфиятро дар ягон чизи дигар ёфта намешавад!

Рашк-намаки зиндагӣ

-Иваз кардани лампочка, таъмири хона-ин корҳои сирф мардона магар кайфият намебахшанд?

-Медонед бурди асосии ман дар зиндагӣ чист? Дуруст интихоб кардани ҳамсар!

-Гуфтаниӣ, ки ҳама корҳои мардонаю занонаро янга мекунад?

-Қубурҳои об, лампочка, хариди маҳсулот-масъулияти ҳамаи ин кор ба зиммаи рафиқ занак гузошта шудааст. Ба бахти баланди банда ӯ бо сари баланд аз уҳдаи вазифаҳояш мебарояд.

-Пас, Муҳаммадрафӣ дар хона чӣ кор мекунад?

-Ман ҳам албатта кор мекунам!

-Масалан, чӣ кор?

-Масалан, дар рӯйи диван ғел мезанам. (механдад) Шӯхӣ кардам, вақти холигӣ пайдо шавад, албатта ба ҳамсарам кӯмак мерасонам, вале мо, ҳунармандон одамони серкор, ки ҳастем, модари бачаҳо интизор шуда намешинад, ки кай дасти ман сабук мешаваду ба имдоди ӯ мешитобам.  

-Воқеан, чаро имиҷатро иваз намекунӣ?

-Як бор мӯйлабамро гирифтам, медонед чӣ ҳодиса рӯй дод?

-Намедонам. Канӣ, шунавем!

-Як рӯзи дароз дар шаҳр гаштам, вале ягон кас маро нашинохт. Барои ман ин «катастрофа»-и ҳақиқӣ буд. Аз ҳамон рӯз қасам хӯрдам, ки дигар ҳеҷ гоҳ мӯйлабамро намегирам.  

-Мӯйлаб дар ҳақиқат виқору зиннати мард аст.

-Пас, бигзор Муҳаммадрафиро ҳама бо ана ҳамин мӯйлаби зебояш шиносанд! (механдад)

-Медонам, ки янга албатта рашк мекунад, донистан мехостам, ки Муҳаммадрафӣ ҳам рашк дорад ё не?

-Албатта дорам! Марде, ки рашк надорад, чӣ мард аст?! Зиндагие, ки дар он рашк нест, мисли хӯроки бе намак аст.

-Нозия дар як суҳбаташ иқрор шуда буд, ки замони кӯдакӣ падарамро ба бонувони ҳунарманд рашк мебурдам. Ҷиянҳояш ҳам мисли Нозия бадрашканд?

-Хурдӣ-ку не, вале эҳсос мекунам, ки духтарчаи калониам рашк дорад. 

-Дар вуҷуди фарзандон ҳанӯз ҷавҳари истеъдодро пайхас накардаӣ?

-Ҳарсеашон ҳам ба санъат шавқу ҳавас доранд, вале ҳунарманд мешаванд ё касби дигарро интихоб мекунанд, инро танҳо вақт нишон медиҳад.

-Мабодо гапи янга бо модарат гурезад, тарафи кадомашонро мегирӣ?

-Аслан, то имрӯз байни модарам ва келинҳояш ягон нофаҳмӣ нашудааст, вале рафту чунин шавад, албатта ҷониби одами калонро мегирам. Модарам бо хоҳарам Нозия чи хеле, ки муносибат намояд, бо келинҳо ҳам айнан ҳамон хел муносибат мекунад, яъне модарвор. Ягон модар ба фарзандаш бадӣ намехоҳад. Агар  чизе мегӯяд, ба он хотир мегӯяд, ки зиндагидориро ёд гиранд ва дар оянда азоб накашанд.  Ман хушбахтам, ки чунин модар, чунин хоҳар ва чунин ҳамсару чунин мухлисони вафодор дорам!  

-Дуо мекунем, ки ҳамеша чунин хушбахт бимонӣ.

-Ман аз фурсат истифода бурда, ҳамаи мухлисонамро рӯзи 9-май ба Амфитеатр даъват менамоям. Биёед, дари дили Муҳаммадрафии Кароматулло ба рӯйи шумо боз аст!

Ф. Сатторӣ.  

Мақомоти полиси шаҳри Душанбе 7 нафар хатмкунандаҳои мактабро ба иттиҳоми авбошӣ боздошт кардаанд.

Дафтари Матбуоти Вазорати умури дохилии Тоҷикистон хабар медиҳад, ки ин 7 ноболиғи боздоштшуда, хонандагони синфҳои 9 ва 11- яке аз мактабҳои таҳсилоти умумии шаҳри Душанбе мебошанд: “Онҳо ҳамроҳи як нафари дигар, ки таҳсил намекунад, 3-юми июн тартиботи ҷамъиятиро дағалона вайрон карда, якдигарро латукӯб намудаанд”.

Ин ниҳоди интизомӣ мегӯяд, хонандагони мактаб бо ҳам занозанӣ кардаанд,ки дар натиҷа 4 нафарашон бистарӣ шудаанд:“Феълан тафтиши ҳодисаи мазкур идома дорад”.

Вазорати маорифи Тоҷикистон бинобар сабаби он ки ҳарсол ҳодисаҳои нохус ва ҷанҷолҳо ҳангоми тақлили ҷашни занги охир рух медиҳад, ҷашнгирии ин идро манъ карда буд.
 

Тоҷир ҳастам. Ҳар сол моҳҳои июн ва июл аз фоида закот медиҳам. Моҳи октябри соли 2015 бор харидаму моҳи апрел онро ҳисоб кардам. Маълумам гашт, ки тақрибан 13-14 ҳазор доллар зарар дидаам. Бештари борҳоямон вайрон шуданд. Мехостам фаҳмам, ки имсол закот додани ман шарт аст ё не, чунки баъди даҳ моҳ зарарашро  фаҳмидам.

Хонандаи  “Оила”.

Посух

Закот яке аз рукнҳои асосии ислом аст. Худованд афроди қудратманд ва дороро фазилат додааст, ки ҳаққи шахсони бенаворо бо додани закот аз моли худ бароранд. Инсон бояд дар охири сол пули аз даромадҳои тули сол дар дасташ боқимондаро ҳисоб карда, аз рӯйи  ҳамон маблағ закот супорад. Шӯрои уламои Тоҷикистон, ҳисоби закотро дар кишвари мо 12 200 сомонӣ муқаррар кардааст. Касе, ки ҳамин қадар ва аз ин бештар маблағ дорад, бояд закот диҳад. Агар аз ин маблағ кам бошад, додани закот шарт нест. Ин бародар бояд зарари дидаашонро тарҳ карда, сипас пули боқимондаро мешуморад, агар он маблағ 12 200 сомониро ташкил кунад, закотро ҳатман бояд барорад.  

Фарзро росту суннатро нишаста хонам?

Сӣ сол аст зонуҳоям дард мекунанд. Баъзан аз шиддати дард намозро нишаста мехонам, гоҳ фарзро росту суннатро нишаста мехонам. Мегуфтед, ки ин амали ман ҷоиз аст?

Хайрандеши фархорӣ.

Посух

Рост намоз хондан фарзи дохилии намоз маҳсуб меёбад. Бе узр нишаста хондани намози фарзӣ ҷоиз нест, чунки намоз дуруст намешавад. Бемориатон дарди бошиддат надошта бошад, фарзи намозро рост ва суннатҳояшро нишаста хонед.

Дар хона азон гӯям?

Дар хона намоз мехонам. Фаҳмидан мехостам, ки дар ҳар намоз азон хондан ҳатмӣ аст?

Рустам, н. Восеъ.

Посух

Азон додан аз нигоҳи шаръӣ ҳукми суннат аст. Дар маҳаллаҳое, ки намози ҷамоа барпо мешавад ва масҷидҳои панҷвақта доранд, метавонанд, бе азон намози худро адо кунад, вале чунин масҷид набошад, бояд дар ҳар намоз азону иқомат гӯянд.  Пайғамбар (с) таъкид кардаанд, ки дар ҳар хонае, ки азон гуфта шавад, дар он хона файзу баракати Худованд меборад. 

Дар мурдахона мағзоба кардан убол аст?

Аксари одамон дар рӯзи мурда баъзе корҳоро ба анҷом намерасонанд, аз ҷумла, либосшӯӣ, саршӯӣ , рехтани об...  Фаҳмидан мехостам, ки дар хонаи мурдадор кадом корҳоро кардан убол асту кадомаш раво?

Насиба, ш. Файзобод.

Посух

 Инсон баъд аз мурданаш фақат ба дуо ва хайру эҳсон муҳтоҷ мешавад. Дар хонаи мурдадор Қуръон хондан, салавот фиристодан ва зикри Худованд намудан савоб аст. Ҳар амале, ки иҷрои он хилофи фармудаҳои Худованд аст, бояд мурдадорон аз он корҳо даст кашанд.  Рехтани обу мағзоба бошад,  гапи кампиракон буда ба дин ягон вобастагӣ надорад. 

Биниро сӯрох кунӣ гунаҳкор мешавӣ?

Имрӯз аксари ҷавононро вомехӯрем, ки нохунҳои дароз доранд ва дар  сӯрохиҳои биниашон ҳалқаҳои дағал овезон аст. Мегуфтед, ки чунин  нафаронро чӣ интизор аст?

Холаи Шаҳригули 72- сола.

Посух

Дини ислом дини пок аст ва инсонҳоро ба тозагӣ ҳидоят намуда, тавсия медиҳад, ки ҳар рӯзи ҷумъа нохунҳои худро гирифта, мӯйҳои зиёдатии баданро тоза намоянд. Шахсе, ки бар хилофи ин гуфтаҳо амал мекунад, бояд мавриди насиҳат қарор бигирад ва хилофи шариат амал карданаш ба ӯ фаҳмонида шавад.

Қарзро чӣ хел баргардонам?

Аз як шиносам чор моҳ пеш 2000 сомонӣ қарзи бе гарав ва бе фоиз  гирифта будам, аммо соҳиби пул фавтид. Ӯ аз тоҷикони Бухоро буда, хешу табор ва фарзанд надорад. Ба ман маслиҳат диҳед, ин қарзро чӣ хел баргардонам, то дар назди Худованд гунаҳкор нашавам?

Бобомурод, аз ш. Панҷакент.

Посух

Вақте инсон аз дунё мегузарад, чор ҳақ дорад.  Ҳаққи мурдашӯй, кафанкунанда, гӯркан ва .. . Агар одами ба шумо қарз дода дар ҳақиқат ягон хешу табор ва пайванд надошта бошад, метавонед пулро ба ягон ҷамъияти хайриявӣ супоред, ба кӯдакони ятим диҳед ё ба одамони бенаво садақа кунед.   

Рӯйи мурдаро кушодан мумкин аст?

 Мегӯянд, ки баъди кафан кардан дигар рӯйи мурдаро кушодан мумкин нест. Мабодо ягон одами наздикаш баъди кафан кардан расида ояду рӯйи маитро кушояд, мурдаро дубора шустан лозим мешавад ё не?

Фирӯза, аз н. Ҳамадонӣ

Посух

Вақте инсон аз дунё мегузарад, ҳамагӣ як бор ғусл кардани ӯ кифоя аст. Пас аз шустан мурда то ба гӯр рафтан дигар ҳоҷат ба ғусл кардан надорад. Рафту аз маит ягон чиз хориҷ шавад, онро шустушӯ мекунанд, кафан олуда шуда бошад, онро обгардон мекунанд. Нафар рӯйи мурдаро бубинад, зарурати аз нав шустани мурда пеш намеояд.

Ҳаром чисту ҳалол чист?

Ягон кор карданӣ шавем, калонсолон сарзаниш карда мегӯянд, ки ин корро накун, ки ҳаром аст ё убол аст.  Муфассал мегуфтед, ки корҳои ҳаром дар дини ислом кадомҳоянд?

Васият Муқимова, хонанда.

Посух

Ҳаром гуфта ҳамон амалҳоеро дар назар доранд, ки аз ҷониби Худо ва Расулаш ба далели қатъӣ манъ шудаанд. Аз ҷумла, шароб, зино, рибо, ғайбат, дурӯғ, туҳмат, қатли инсон ва ғайра, ки бо оятҳои Қуръон ва ҳадисҳои набавӣ шадидан манъ шудаанд. Агар шумо аз аҳли илм бошед, метавонед барои маълумоти бештар пайдо кардан дар ин мавзуъ китоби “Кабоир”-и Заҳабиро мутолиа намоед.

Бо куртаи остинкӯтоҳ ибодат кунам?

Имрӯзҳо аксарият бо куртаҳои остинкӯтоҳ мегарданд. Мехоҳам донам, ки оё бо либоси остинкӯтоҳ намоз хондан раво ҳаст ё не. Аслан намозгузор бояд чӣ гуна либос дошта бошад?

Мавзуна, ш. Норак.

Посух

Мардум ба назди подшоҳон бо куртаи остинкӯтоҳ намераванд, пас Худованд сазовортар аст, ки банда дар пешгоҳи ӯ бо либосе намоз гузорад, ки тавозуъ ва фурӯтании ӯро нишон диҳад. Либос бояд аъзо ва андоми одами намозгузорро комилан бипӯшонад. Либоси намозӣ бояд аз ҳад танг набошад. Бо чунин либос намоз хондан макруҳ аст.

Буҷулаки пой тобад, намоз макруҳ мешавад?

Мегӯянд, ки агар почаи шим дар вақти намоз хондан аз буҷулаки пой боло бошад, намоз макруҳ ҳисоб мешавад. Ба мо маслиҳат диҳед, ки чӣтавр амал намоем, то намозамон фосид нашавад?

Олимҷон, ш. Сарбанд

Посух

Дароз гузоштани шим поёнтар аз буҷулакҳои пой, агар аз рӯйи кибру ғурур набошад, макруҳи танзеҳӣ мебошад”. (“Фатвои ҳиндӣ”, ҷ. 183)

Поён будани шим аз буҷулакҳо дар ҳама ҳолат кароҳият дорад.

Шаҳрванди Тоҷикистон дар Русия ба иттиҳоми фурӯши маводи мухаддир ба панҷ соли зиндон маҳкум шудааст.

Бар асоси хабари Сарраёсати ВКД Федератсияи Русия дар вилояти Воронеж ин шаҳрванди Тоҷикистон бо маводи мухаддир боздошт шуда буд. Бинобар тафтишоти мақомоти ин кишвар, моҳи марти соли 2015 муттаҳам ба фуруши маводи мухаддир 700 грамм героинро барои фуруши минбаъда гирифта, онро ба меъёрҳои истеъмол тақсим мекунад. Бо ин роҳ ӯ савдои чаканаро дар нуқтаҳои гуногуни шаҳр  ба роҳ мемонад.

Бахше аз 142 бастаи омодашударо ба шаҳри Нововоронеж овард ва ҳангоми фурӯш дар ҳамин шаҳр дастгир шуд.

Дар хабари интишорёфта ному насаб ва мушаххасоти дигар дар бораи маҳкумшуда дода нашудааст.  

Маркази ҳавошиносии Тоҷикистон аз гармои шадид дар Тоҷикистон ҳушдор медиҳад.

Бинобар хабари ин марказ аз 15 июн шуруъ дар тамоми манотиқи Тоҷикистон ҳавои бебориш ва соф дар назар дошта шудааст ва гармии ҳаво аз 40 то ба 44 дараҷа хоҳад расид.

Инчунин, рӯзҳои 10 ва 11 июн дар баъзе манотиқи куҳистонии Тоҷикистон борони кӯтоҳмуддат дар назар дошта шудааст.

Бар асоси пешгӯии ин марказ, баландтарин ҳарорат дар ин рӯзҳо  дар  минтақаи ҷанубии ҷумҳурӣ  дар назар дошта шудааст, ки то 44 дараҷа гарм хоҳад шуд. Ҳарорати пастари ҳаво дар ВМКБ буда, интизор меравад ҳаво 30-32  дараҷа гарм шавад

Ҳарорати ҳаво дар Душанбе ва вилояти Суғд ба 40 дараҷаи гармӣ хоҳад расид. 

Гуфта мешавад, чунин ҳарорати гармо дар аввали тобистон аз меъёри муқаррарӣ 2-3 дараҷа бештар аст.

Тайи ду рӯз аст, ки ба муносибати оғози моҳи шарифи Рамазон дар бозори Панҷшанбе навиштаҷоти 10 фоиз тахфифро насб карданд.

Аз субҳ маълум буд, ки масъулин ба порчаи қоғаз «Ба муносибати моҳи шарифи Рамазон 10 фоиз арзон» навишта онро дар даромадгоҳи бозор ва назди хаймаҳои фурӯшандагон насб мекарданд. Вале имрӯз дар ин бозор нархҳо бетағйир буданд ва маҳсулоти ғизоӣ низ ба мисли рӯзҳои пешин ба фурӯш гузошта шуда буд. Фурӯшандагон низ иқрор шуданд, ки то имрӯз аз касе супориш одӣ ба арзон кардани нарху наво нагирифтаанд.

Фарзонаи Муродӣ

Ронандаи мошини сабукрав дар Шаҳринав кампири 77-соларо пахш кардааст.

Дар ин хусус Дафтари матбуоти Вазорати умури дохилии Тоҷикистон хабар медиҳад. Бинобар ахбори дафтари мабуоти ин ниҳод ҳодиса 6 июн рух додааст. С

Вазорати умури дохилии Тоҷикистон мегӯяд, як ронандаи ҷавон бо мошини сабукрав зани 77-cолаи Шаҳринавро пахш кардааст.  Сокини 23-cолаи ноҳияи Шаҳринав ҳангоми ҳаракат аз самти шаҳри Душанбе ба ҷониби шаҳри Турсунзода, дар деҳаи Қади Ҷуйбори ноҳияи Шаҳринав идораи “ДЭУ Нексия”-ашро аз даст дода, зани 77-соларо зер мекунад: “Дар натиҷа пиразан ҷароҳати вазнини ҷисмонӣ бардошта, дар беморхона ба ҳалокат расидааст”.

Ду дилдодаи ошиқ дар ноҳияи Дӯстӣ, собиқ Ҷиликӯли вилояти Хатлони Тоҷикситон аз баландии 100 метр худро ба замин партоафтаанд.

Дар ин хусус Вазорати умури дохилии Тоҷикистон ба расонаҳо хабар додааст. Бинобар гуфтаҳои ин манбаъ, ҳодиса тахминан соатҳои 07:30-и 7 июн ба вуқӯъ пайвастааст.

Гуфта мешавад, ин ду ҷавон баъди он ки падару модаронашон ба сабаби хурд будани синни духтар ба издивоқи онҳо розӣ намешаванд, ба  болои теппаҳои деҳаи Умеди ноҳияи Дӯстӣ баромада, худро ба замин мепартоянд.

Вазорати умури дохилии Тоҷикистон мегӯяд, дар ноҳияи Дӯстӣ, собиқ Ҷиликӯли вилояти Хатлон ду дилдода - ҷавони 20-сола ва духтари 16-сола бо нишони эътироз худро аз баландии 100 метр поин партофтаанд:  “Дар натиҷа духтари ноболиғ ҷароҳати вазнини ҷисмонӣ бардошта, дар ҷойи ҳодиса ба ҳалокат расидааст ва ҷавони 20-сола бо гирифтани ҷароҳатҳои гуногуни вазнини ҷисмонӣ дар беморхона, бистарӣ гаштааст”. 

Вазорати умури дохилии Тоҷикистон хабар медиҳад, ки нисбати ҳодисаи мазкур парвандаи ҷиноӣ боз шуда, тафтишот идома дорад
 

Дар масҷиди марказии шаҳри Душанбе бо ҳузури мансабдорони сатҳи аввали Ҳукумати мамлакат  ҷанозаи нахустин Президенти Тоҷикистон Қаҳҳор Маҳкамов баргузор шуд.

Дар маросими ҷанозаи марҳум Қаҳҳор Маҳкамов    Қоҳир Расулзода, сарвазири Тоҷикистон, Маҳмадсаид Убайдуллоев, раиси шаҳри Душанбе  ва раиси Маҷлиси миллӣ-палатаи болоии парлумони Тоҷикистон,  Шукурҷон Зуҳуров, раиси Маҷлиси намояндагон-палатаи поёни парлумони Тоҷикистон, Оқил Оқилов, собиқ сарвазири Тоҷикистон, Рустами Эмомалӣ, директории Агентии назорати давлатии молиявӣ ва мубориза бо коррупсия,  вакилон аз ҳарду палатаи парлумон ва дигар шахсони расмӣ ширкат доштанд.

Тибқи васияти худи Қаҳҳор Маҳкамов, ки наздиконаш мегӯянд, ӯро дар қабристони Сари Осиё,  дар канори ҳамсараш Гавҳар Маҳкамова ба хок супориданд.

Суратгир Дидор Саъдуллоев

Дар маҳаллаи 65 духтари 16- сола худкушӣ кард

Пас аз зуҳури рӯзи шанбе хабари худкушии боз як духтари 17- сола дар шаҳр барқвор паҳн гашта, тамоми сокинони пойтахт, ноҳияи Фирдавсиро ба таҳлука андохт. Сару садоҳо дар ин мавзуъ чунон бисёр буданд, ки кас сари калобаашро гум мекард. 

-Шунидӣ, як духтарак худашро куштааст,-мегуфт яке.

-Чаро куштааст, магар ягон “проблема”-и душвор доштааст?-Мепурсид дигарӣ бо таҳайюр.

-Сабабаш аниқ нест, мегӯянд, ки 100 дона доруи димедрол хӯрдааст,-шунидаашро бозгӯ менамуд сеюмӣ.

Азбаски овозаю ҳангомаҳо дар бораи марги пурасрори ин духтарак хеле зиёд буданд, роҳ пеш гирифтем ҷониби мактабе, ки аз рӯйи маълумоти ба мо расида ҳодиса дар он ҷо сар зада буд.

Духтари хушрӯй буд

Вақте ки мо ба маҳалла расидем, як гурӯҳ бачаҳо сумкаҳояшон дар сари китф мағалкунон дар бораи чизе баҳс менамуданд. Сару либосашон аз он гувоҳӣ медод, ки онҳо хонандагони мактабанд. Наздиктар рафта пурсидем:

-Мегӯянд, ки як духтараки ҷавон аз ҳамин маҳалла худашро куштааст. Шумо намедонед хонаашон дар куҷо бошад?   

-Мадинара меген, апа,-аз миёни тӯдаи мактаббачаҳо садо баланд кард духтараки жулидамӯе.

-Номашро намедонам, вале медонам, ки  хонандаи мактаби 78 аст.

-Худи худаш! Духтари хушрӯй буд, сап-сафед, қадбаланд, ҳайф  шуд,-афсӯс хӯрд духтарак.

Кунҷковона пурсидем:

-Сабаби худкушиашро намедонед?

-Ҳеҷ кас намедона, ки барои чӣ худша куштай,-китф дарҳам кашида ҷавоб дод духтарак.

Эҳсос намудам, ки бачаҳо боз чизеро гуфтан мехоҳанд, вале истиҳола карда истодаанд, аз ин рӯ кунҷкобиамро идома дода, қасдан гуфтам:

-Худашро дор кашидааст-а?

-Нее, доруи димедрол хӯрда мурд,-Эътироз намуд духтарак.

-Доруя дар хонашон хӯрда, баъд мактаб омада будай, вақти дарс яке ҳолуш бад шуда ғалтидай,-Ба суҳбат ҳамроҳ шуд яке аз ҷавонон.

Дар ҷустуҷӯиҳақиқат

Мо бо бачаҳо хайрухуш намуда, роҳ ҷониби мактаб гирифтем, вале дарсҳо кайҳо ба охир расида, омӯзгорон аллакай рафта буданд. Дар бозгашт тасодуфан бо яке аз ҳамсинфони Мадина во хӯрдем. Ҷавон бо шарти он ки ному насабашро пинҳон медорем, лаҳзаҳои охирини ҳаёти ин духтараки нокомро ба мо нақл карда гуфт:

-Мадина соли 2015 аз мактаби 57 ба мактаби 78 барои идома додани таҳсил омад. Духтараки хуб буд, бо ҳама ҳамсинфонамон муносибати хуб дошт, ба баду неки ягон кас кор намегирифт, вале як моҳи охир ким-чихел хаёлию дамдузд шуда монд. Ҳамеша зиқ буд, хуши бо касе гап задан надошт. Як рӯз пеш аз ин ҳодиса ба ман гуфт, ки як  дугонаам зан гирифтани нағздидаша фаҳмида димедрол хӯрдай. Аз ин гап ман як қад паридам ва рост ба чашмонаш нигариста, таъкид намудам, ки худкушӣ гуноҳи азим аст, Худованд одами даст ба чунин амал задаро намебахшад, мабодо беақлӣ карда, кори ҳамон духтари беақлро такрор накунад. Мадина дар ҷавоб чизе нагуфта сархам баромада рафт. Рӯзи дигар, яъне рӯзи шанбе вай ба дарс дертар омад. Аз чӣ бошад, ки бо дидани Мадина суханони як рӯз пеш гуфтааш ба ёдам расиданд ва ба чеҳрааш зеҳн мондам. Ранги рӯяш паридагӣ буд ва авзояш каме ноҷо менамуд. Пурсидам, ки ба вай чӣ  шудааст, аммо ба саволам ҷавоб надод. Аҳволаш вақти дарс якбора бад шуда, афтид. Ба “ёрии таъҷилӣ” занг задем, аммо духтурҳо дер карданд. Дору хӯрданашро фаҳмида маҷбуран ба даҳонаш ҷурғот рехтем, то меъдаашро шӯяд, вале маълум буд, ки аллакай кор аз кор гузаштааст, чунки Мадина дигар ҳатто мадори фурӯ бурдани ҷурғотро надошт. Мошин ёфта ӯро ба беморхона бурдем. Духтурон меъдаашро шустанд, лекин ҷони ҷавони Мадинаро аз панҷаи марг наҷот бахшида натавонистанд. Ду маротиба одами “припатка” доштагӣ барин ларзиду дастонашро каҷ карда ҷон дод. Рангаш баъди баромадани ҷонаш кабуд шуд. Духтурҳо ба милиса хабар доданду дар як лаҳза ҳама ҷоро кормандони ҳифзи ҳуқуқ иҳота карда гирифтанд. Ҳамааш ҳамин...

-Намедонед чанд дору хӯрдааст?

-Шахсан ман намедонам, чунки ба ман чизе нагуфтааст. Чанд рӯз пеш аз як дугонааш пурсида будааст, ки агар одам 10 пачка димедрол хӯрад, мемурда бошад? Субҳ, пеш аз маргаш ба як ҳамсинфамон гуфтааст, ки ман сад дона димедрол хӯрдам.

-Хонаашон дар куҷост? Падару модараш чӣ кораанд?

-То ҷое, ки медонам, падараш ба Русия  мардикорӣ рафта меояд, модараш хонашин аст, як хоҳар доштанашро медонам, чунки рӯзи ҷаноза апа гуфта нолаю фиғон бардошт.  

-Касеро дар марги Мадина гумон накардаанд?

-Не, мегӯянд, ки модараш “тақдиру насиби духтарам ҳамин будааст, беҳуда гунаҳкор накофта, мурдаашро диҳед, бурда гӯру чӯб кунем” гуфта талаб намудааст, ки ҷасади Мадинаро диҳанд.

-Суроғаашонро медиҳед, то мо барои ҳамдардӣ ва фотиҳа хондан як сари қадам ба хонаашон дароем.

-Беҳуда меравед апа, онҳо ба деҳа мурдаро гӯр кардан рафтанд, ҳанӯз бар нагаштаанд ва Худо медонад, ки дубора бар мегарданд ё не.

Ба таъкидҳои ҳамсуҳбатамон нигоҳ накарда, мо роҳи хонаи волидони Мадинаи марҳумро пеш гирифтем, то изҳори тасаллият намуда, андешаи онҳоро низ дар боби худкушии фарзандашон бифаҳмем, вале касеро пайдо карда натавонистем.

Худкушӣ дар шаҳр мӯд мешавад?

Ин дуюмин ҳодисаи худкушӣ дар ин маҳалла дар муддати 15 рӯзи охир аст. Чанд рӯз қабл аз марги Мадина Манучеҳр ном ҷавони солим бо сабабҳои номаълум худашро аз ошёнаи ҳаштум ба  замин партофта буд. Аз рӯйи маълумотҳои ба мо расида волидонаш нияти хонадор кардани ин ҷавони зеборо доштаанд ва ҳатто духтареро ба Манучеҳр номзад карда будаанд, аммо домоди ноком пеш аз тӯй даст ба худкушӣ мезанад.

Мақомотро мебояд парда аз рӯйи асрори чунин ҳодисаҳо кушода, сари вақт пеши роҳи чунин ҳаводиси нохушро бигиранд, вагарна худкушӣ аз деҳот ба шаҳр низ сироят намуда, ин вабои беамон дар байни ҷавонони пойтахт ҳам “мӯд” мешавад.

Маҳина Давлат

махсус барои “Оила”.